Jak rozmawiać z osobą uzależnioną?

Rozmawianie z osobą uzależnioną to niełatwe zadanie. Osoba uzależniona często zaprzecza swojej sytuacji, kłamie, unika odpowiedzialności, obwinia innych lub bagatelizuje swoje uzależnienie. Dlatego też komunikacja z nią bywa pełna napięcia, frustracji i nieporozumień. Jak rozmawiać z osobą uzależnioną w sposób skuteczny i wspierający?

Bądź życzliwy i szanujący

Osoba uzależniona często odczuwa wstyd, poczucie winy, lęk czy depresję z powodu swojej sytuacji. Dlatego też potrzebuje wsparcia i akceptacji ze strony bliskich, a nie krytyki, osądu czy odrzucenia. Pokaż, że troszczysz się o osobę uzależnioną i że chcesz jej pomóc. Mów do niej z życzliwością i zrozumieniem. Zachęcaj osobę uzależnioną do szukania pomocy specjalistycznej, takiej jak psychoterapia uzależnień w Kielcach. Jednak nie należy narzucać swojej woli – decyzja o podjęciu terapii musi być dobrowolna. Unikaj używania języka, który promuje szkodliwe stereotypy o uzależnieniu. Zamiast nazywać osobę uzależnioną „ćpunem”, „alkoholikiem” czy „nałogowcem”, używaj określeń takich jak „osoba zmagająca się z uzależnieniem” lub „osoba potrzebująca pomocy”.

Wybierz odpowiedni czas i miejsce

Nie próbuj rozmawiać z osobą uzależnioną, gdy jest ona pod wpływem substancji, gdy jesteś ty lub ona zdenerwowana, zmęczona lub zajęta innymi sprawami. Znajdź moment, w którym obie strony są spokojne, trzeźwe i gotowe do rozmowy. Wybierz miejsce, w którym będziecie mogli porozumiewać się bez przeszkód i zakłóceń. Zapewnij sobie prywatność i bezpieczeństwo. Unikaj miejsc publicznych lub hałaśliwych. Jeśli obawiasz się reakcji osoby uzależnionej lub czujesz się zagrożony przez nią, poproś o towarzystwo kogoś zaufanego lub skorzystaj z pomocy profesjonalisty.

Słuchaj aktywnie i zadawaj pytania

Aktywne słuchanie polega na uważnym i empatycznym odbiorze tego, co mówi druga osoba. Sprzyja zrozumieniu perspektywy osoby uzależnionej, jej uczuć, potrzeb i motywacji. Zadawanie pytań pomaga zdobyć więcej informacji, wyjaśnić niejasności lub sprzeczności oraz zachęcić osobę uzależnioną do refleksji nad swoim problemem. Pytania powinny być otwarte i neutralne, czyli nie sugerujące odpowiedzi ani nie wyrażające oceny. Przykłady pytań otwartych i neutralnych to: „Jak się czujesz?”, „Co Ci się podoba w używaniu substancji?”, „Jakie są konsekwencje Twojego uzależnienia?”, „Co byś chciał zmienić w swoim życiu?”.